Αετομηλίτσα - Περήφανο - Κ2520 - Λίμνη Γκιστόβα – Γράμουστα

[Μήτρου Τάκης]

ΓΡΑΜΟΣ 2010
Τριήμερη Κυκλική Διάσχιση 10-11-12 Ιουλίου 2010
Με τον Στέλιο και τον Φώτη στα μονοπάτια του Γράμου.
1) Αετομηλίτσα –Κιάφα – Περήφανο - Κ2520 - Λίμνη Γκιστόβα – Γράμουστα.
2) Γράμουστα – Λιανοτόπι – Ντουρμπάλα - Κάτω Λόγγος - Λίμνες Μουτσάλια.
3) Λίμνες Μουτσάλια – Επάνω Αρένα – Αετομηλίτσα.

9 ΙΟΥΛΙΟY: Άφιξη το απόγευμα στην Αετομηλίτσα. Διανυκτέρευση στον Ξενώνα και το οργανωμένο ορειβατικό καταφύγιο, όπου γευτήκαμε την ανεπανάληπτη φιλοξενία του Θοδωρή και τις οικογένειας του. Τηλ.26550 31335 – 6974389788. http://www.grammos.gr
Ημέρα πρώτη:
10 ΙΟΥΛΙΟY:
1) Αετομηλίτσα –Κιάφα – Περήφανο - Κ2520 - Λίμνη Γκιστόβα – Γράμουστα.
Υ/Δ: +1071-1120Μ.
Απόσταση: 21,6Χμ., περίπου.
Ώρες Πορείας: 9 ώρες περίπου χωρίς μεγάλα διαλλείματα. (+300Υ/Δ ΜΑΩ).
Σήμανση: Μέτρια.
Βαθμός Δυσκολίας: 2.
Νερό στην διαδρομή: Στην αφετηρία, από πυγές στα αλπικά λιβάδια και από πυγή στην Γκιστόβα.
Προσοχή: Η χάραξη της διαδρομής στον χάρτη είναι ενδεικτική της κατεύθυνσης και δεν είναι απόλυτα ακριβείς.
Πρόσβαση: Αετομηλίτσα Ιωαννίνων.

Περιγραφή της διαδρομής.
Αναχώρηση στις 7:30΄πμ. Ξεκινάμε από την πλατεία της Αετομηλίτσας με υψόμετρο 1440Μ (1), με τον καιρό να μην αποκαλύπτει τις διαθέσεις του, ήλιος χαμηλά, πυκνή συννεφιά στις κορφές. Δεν πτοούμαστε. Από την πλατεία του χωριού παίρνουμε το καλντερίμι δεξιά από την βρύση και ανηφορίζουμε με Βόρεια Β κατεύθυνση, συναντάμε τσιμεντόδρομο τον ακολουθούμε για λίγο αριστερά και μπαίνουμε σε σοκάκι που θα μας βγάζει στον περιφερειακό δρόμο του χωριού που πηγαίνει στο «Άσπρο Ρέμα», διασχίζουμε τον δρόμο και καταλήγουμε στα τελευταία σπίτια του χωριού όπου σε υψόμετρο 1480Μ συναντάμε τρακτερόδρομο. Ακολουθούμαι τον τρακτερόδρομο που ψηλότερα γίνετε φαρδύ μονοπάτι με κατεύθυνση Βορειοδυτική ΒΔ και στην συνέχεια Βόρεια ώσπου σε υψόμετρο 1700Μ περίπου διασταυρωνόμαστε αριστερά (2) με μονοπάτι που με κατεύθυνση πλέων Βορειοδυτική ΒΔ, ακολουθώντας τις Νοτιοδυτικές πλαγιές της «Μαύρης Πέτρας» και της «Κιάφας», με τον καιρό να «ανοίγει» δίνοντας μας την δυνατότητα να θαυμάσουμε της Ανατολικές πλαγιές της «Γκέσο» με την «Δρακόλιμνη της Αετομηλίτσας» στο κέντρο της πλαγιάς, ψηλότερα την «Περήφανο» που είναι και προορισμός, ώσπου καταλήγουμε σε σέλωμα (3) με διασταύρωση του μονοπατιού αριστερά Δυτικά Δ. Το μονοπάτι που συνεχίζει κατηφορίζοντας Βόρεια Β σε 7,5Χμ. περίπου καταλήγει στην Γράμουστα.
Ήμαστε στο διάσελο της «Κιάφας» σε υψόμετρο 2140Μ, αφού καλύψαμε +700Μ Υ/Δ, διανύσαμε απόσταση 4,5 Χμ., σε χρόνο 2 ωρών και 30 λεπτών από την Αετομήλιτσα.
Με τον καιρό να συνεχίζει τα παιχνίδια του, έχοντας Ανατολικά την Κορυφή «Κιάφα» 2395Μ, που δεν την βλέπουμε από την ομίχλη, ανηφορίζουμε με Δυτική Δ κατεύθυνση, ακολουθώντας στην αρχή ομαλή ράχη και στην συνέχεια απότομα από κόψεις του αυχένα με ερείπια θέσεων μάχης από την εποχή του εμφυλίου πολέμου, ώσπου καταλήγουμε σε διάσελο και σε διασταύρωση με φαρδιά μονοπάτια (4). Ήμαστε στο διάσελο της «Περήφανο» σε υψόμετρο 2140Μ. Η διασταύρωση αριστερά μας Νότια κατεβαίνει σε 2,3Χμ., στην «Γκέσο», και δεξιά μας παρακάμπτει την κορυφή από τα ΒΑ για να καταλήξει στην 2520. Αγνοούμε το μονοπάτι και ανηφορίζουμε Δυτικά Δ σε ομαλή πλαγιά φτάνοντας σε κορυφή (5).
Ήμαστε στην κορυφή «Περήφανο», σε υψόμετρο 2444Μ, αφού καλύψαμε +304Μ Υ/Δ, διανύσαμε απόσταση 1,7 Χμ., σε χρόνο 1 ώρας από το διάσελο της «Κιάφας».
Από την «Περήφανο» κατηφορίζουμε έντονα Δυτικά Βορειοδυτικά ΔΒΔ για 300 μετρά περίπου και καταλήγουμε σε πλάτωμα με ορθοπλαγιά Βορειοδυτικά του, στριβούμε δεξιά Βόρια Β σε ομαλή πλαγιά και καταλήγουμε στο φαρδύ μονοπάτι.
Προσοχή: Τον χειμώνα και ως τις αρχές του καλοκαιριού οι Βόρειες πλαγιές της κορυφής είναι σχεδόν αδιαπέραστες και το πέρασμα γίνετε από την Βορειοδυτική ΒΔ ορθοπλαγιά απαραίτητα με χρίση μέτρων ασφαλείας.
Κατηφορίζουμε στο μονοπάτι το οποίο είναι πλέον λαξευμένο στον βράχο της Βόρειας ορθοπλαγιάς της «Περήφανο», φτάνουμε σε αυχένα που χωρίζει τις κοιλάδες του Γοργοποταμου, και Μέσα Γράμου. Ήμαστε σε υψόμετρο 2260Μ, ο αυχένας έχει τραβέρσα αριστερά μάς στην Νότια Ν πλευρά, κάτω από εντυπωσιακούς γκρεμούς. Προχωράμε στη αρχή κατηφορίζοντας, και μετά σχεδόν ισοϋψής σε φαρδύ μονοπάτι για περίπου 1,5Χμ., ώσπου φτάνουμε στο χείλος του γκρεμού και κατολισθήσεων από όπου ξεκινάει ο Γοργοπόταμος. Συνεχίζουμε, ανηφορίζοντας στο χείλος του γκρεμού με τα σύννεφα πότε να μας κρύβουν την κορφή 2520 και πότε όχι ώσπου ανεβαίνουμε ξανά στον αυχένα, προσπερνώντας υπολείμματα πολεμικού υλικού και οχυρώματα, κάτι που είναι συνηθισμένο σε όλο το μήκος της κορυφογραμμής του Γράμου. Ήμαστε σε υψόμετρο 2380Μ στην βάση τής κορυφής 2520 αφού διανύσαμε απόσταση 3 Χμ από την «Περήφανο». Συνεχίζουμε για την κορυφή ομαλά στην αρχή, και τραβερσάροντας έντονα με καγκέλια στην συνέχεια, ώσπου φθάνουμε στην κορυφή (6).
Ήμαστε στην ψηλότερη κορυφή του Γράμου «Τσούκα Πέτσικ», ή «2520», σε υψόμετρο 2520Μ, αφού καλύψαμε -182+258Μ Υ/Δ, διανύσαμε απόσταση 4,5Χμ., σε χρόνο 2 ωρών και 30 λεπτών από την κορυφή «Περήφανο».
Συνολικά από την Αετομηλίτσα, καλύψαμε +1080Μ -182Μ Υ/Δ, διανύσαμε απόσταση 11,2 Χμ , σε χρόνο 5ωρων και 30 λεπτών.
Μετά από ένα απαραίτητο διάλλειμα συνεχίζουμε κατηφορίζοντας την Δυτική πλαγιά της κορυφής έως τα 2280Μ, μπαίνουμε για λίγο σε Αλβανικό έδαφος, και στην συνέχεια ανηφορίζουμε σε Βόρεια Β κατεύθυνση έως διάσελο (7) στα 2420Μ, πάνω στην γραμμή των συνόρων Ελλάδας με Αλβανία. Εδώ συναντάμε μονοπάτι που με Ανατολική κατεύθυνση κατεβαίνει στην θέση «Λεβέντικα» 1990Μ, όπου υπάρχουν στάνες και το τέρμα χωματόδρομου που έρχεται από Γράμουστα και αποτελεί «βάση» για όσους επιθυμούν μια γρήγορη ανάβαση στην 2520, αφού μέχρι τα «Λεβέντικα» μπορούν να φτάσουν με αυτοκίνητο σε 9Χμ. από την Γράμουστα.
Η πορεία μας συνεχίζει Βόρια Β, στην ράχη της απότομης κορυφής με χαρακτηριστική «πυραμίδα» 2470Μ. Εδώ προσοχή ακολουθούμε αυστηρά το μονοπάτι που ακολουθεί την κόψη, αν παρακάμψουμε δεξιά για να αποφύγουμε την κορυφή, παρότι φαίνεται βατό έχει πολλές παγίδες από σαθρό έδαφος και η κλίση είναι αρκετά μεγάλη. Μετά την πυραμίδα κατεβαίνουμε συνεχίζοντας ακολουθώντας το χείλος του γκρεμού που έχουμε αριστερά μας ώσπου καταλήγουμε σε υψόμετρο 2360Μ σε αυχένα, με το μονοπάτι να στρίβει δεξιά Νοτιοανατολικά ΝΑ σε ομαλή πλαγιά έχοντας αριστερά μας την κορυφή 2400Μ και κάθετα βράχια τα οποία προσπερνάμε και καταλήγουμε σε υψόμετρο 2360Μ σε ομαλή πλαγιά. Συνεχίζουμε αλλάζοντας κατεύθυνση σε Βόρεια Β έχοντας δεξιά μας πλαγια και σε 0,5Χμ., περίπου καταλήγουμε σε λεκάνη όπου βρίσκετε η Αλπική λίμνη (8), με τα σύννεφα να έχουν «μολυβίαση», αλλά ευτυχώς έχουμε ορατότητα για να θαυμάσουμε το μεγαλείο αυτό της φύσης.
Ήμαστε στην Αλπική λίμνη «Γκιστόβα», σε υψόμετρο 2360Μ, αφού καλύψαμε -240Μ + 190Μ -110Μ Υ/Δ, διανύσαμε απόσταση 10,2Χμ., σε χρόνο 1 ώρας από την κορυφή «2520».
Συνεχίζουμε ανηφορίζοντας Βόρια Β, έχοντας δεξιά μας κορυφογραμμή με ερείπια οχυρώσεων, βγαίνουμε από την λεκάνη και καταλήγουμε σε πλάτωμα, έχοντας μπροστά μας Βόρεια Β την κορυφή Σακούλι 2414Μ. Ακολουθώντας το μονοπάτι που είναι σημαδεμένο με κίτρινους στύλους αλλάζουμε κατεύθυνση σε Βορειοανατολική ΒΑ κατηφορίζοντας ομαλά στα καταπληκτικά αλπικά λιβάδια της Γράμουστας, καταλήγουμε σε πλάτωμα σε υψόμετρο 1940Μ, με πολλές πηγές και μπάρες έχοντας αριστερά το ρέμα της «Φρίγκας» (9). Αφήνοντας πίσω τις συννεφιασμένες κορυφές, απολαμβάνοντας ένα ηλιόλουστο απόγευμα στα ατελείωτα λιβάδια με τα ανοιξιάτικα χρώματα τους. Το μονοπάτι αλλάζει κατεύθυνση σε Νοτιοανατολική ΝΑ και σε υψόμετρο 1840Μ μας βγάζει σε δρόμο, τον περνάμε απέναντι έχοντας δεξιά μας στάνη, μπαίνουμε κατηφορίζοντας σε ρεματιά, φτάνουμε ξανά σε δρόμο και ποτίστρα (10). Ήμαστε σε υψόμετρο 1655Μ στην περιοχή «Λεύκα» Χαμηλά Βορειοανατολικά ΒΑ βλέπουμε την Γράμουστα. Συνεχίζουμε κατηφορίζοντας από τον δρόμο τον για περίπου 100 μετρά και στην στροφή τον εγκαταλείπουμε, συνεχίσουμε σε ράχη προσπερνάμε από αριστερή στροφή του δρόμου κατηφορίζοντας περνάμε στάνη και καταλήγουμε σε υψόμετρο 1485Μ σε δρόμο πριν από το ρέμα. Συνεχίζουμε αριστερά Βόρεια Β περνάμε το ρέμα και σύντομα καταλήγουμε στην πλατεία του χωριού (11).
Ήμαστε στην Γράμουστα ή Γράμος σε υψόμετρο 1400Μ, αφού καλύψαμε -960Μ Υ/Δ, διανύσαμε απόσταση 6,5Χμ., σε χρόνο 3 ωρών από την λίμνη «Γκιστόβα».
Συνολικά από την κορυφή «2520» καλύψαμε -240Μ + 190Μ -110Μ -960Μ Υ/Δ, διανύσαμε απόσταση 6,5Χμ., σε χρόνο 4 ωρών.
Φτάνοντας στην Γράμουστα, καλύψαμε +1071-1120Μ Υ/Δ, διανύσαμε απόσταση, 21,6Χμ και χρειαστήκαμε 9 ώρες και 30 λεπτά από την Αετομηλίτσα. (17:00΄μμ).
Η Διανυκτερεύση στη Γράμουστα μπορεί να γίνει σε σκηνές ή στον Ξενώνα GRAMMOS (Τηλ.2468 0 90111 - 6942432227) http://www.grammos.com όπου λειτουργεί και εστιατόριο.
Η επιστροφή μας στην Αετομηλίτσα μπορεί να γίνει από τις Δυτικές πλαγιές της «Φαρμάκη» και «Κιάφα» έως το διάσελο της «Κιάφας» (3) και από εκεί να κατέβουμε στην Αετομηλίτσα αφού καλύψουμε +740-700Μ Υ/Δ, διανύσουμε απόσταση 12Χμ σε χρόνο 5 ωρών περίπου.
1 Χάρτης Διαδρομής Αετομηλίτσα 2520 Γράμμος.
2 Ανηφορίζοντας για Κιάφα.
3 Οι Ανατολικές πλαγιές της Γκέσο.
4 Η Δρακόλιμνη της Αετομηλίτσας.
5 Αγναντεύοντας Σμόλικας Τύμφη Τραπεζίτσα.

[Μήτρου Τάκης]

6 Μετά το διάσελο. Η Κιάφα, συνοδοιπόροι επιστρέφουν.
7 Η κοιλάδα του Γοργοπόταμου.
8 Θέσεις Μάχης στην Περήφανο. Στα σύννεφα η 2520.
9 Η Περήφανο και οι Βόρειες Πλαγιές.
10 Οι κοιλάδα και τα Λεβέντικα.

[Μήτρου Τάκης]

11 Ανηφορίζοντας για την 2520.
12 Ανηφορίζοντας για την 2520.
13 Στην 2520.
14 Η Πυραμίδα στην 2470.
15 Κατεβαίνοντας από την 2470.

[Μήτρου Τάκης]

16 Η Λίμνη Γκιστόβα.
17 Στην Λίμνη Γκιστόβα.
18 Στα Αλπικά λιβάδια του Γράμου. Στο βάθος η Κιάφα.
19 Η κοιλάδα του Αλιάκμονα. Στο κέντρο η Γράμουστα, Αριστερά η Φλάμπουρο και δεξιά η Σκάλα
20 Πανόραμα της πορείας μας.

[Μήτρου Τάκης]

Μπαίνοντας στην Γράμουστα μας περίμενε μια ευχάριστη έκπληξη. Ο Παναγιώτης μέλος μιας μεγάλης παρέας φίλων μας, που αγαπούν το βουνό με τον δικό τους εξίσου ευχάριστο τρόπο έχουν κατασκηνώσει στα «Μουτσάλια» περιμένοντας να φτάσουμε την επόμενη μέρα ήλθε να μας «Περισυλλέξει» για τα «Μουτσάλια», όπου τα «Πουρναρόψαρα» και η «Παλιοπροβατίνα» ήταν ήδη στην φωτιά. Μετά από μια τόσο κοπιαστική μέρα, δεν μπορέσαμε να αντισταθούνε σε τέτοια "πρόκληση". Αφού ξεκουραστήκαμε για λίγο στο μοναδικό καφενείο στην πλατεία του χωριού, αναχωρήσαμε για Λιανοτόπι.
Από Γράμουστα (1) πηγαίνουμε για Λιανοτόπι (2), εδώ υπάρχει διασταύρωση, αριστερά Ανατολικά Α πηγαίνει σε 11Χμ., στο Πεύκο, και ευθεία Νότια Ν για Αετομηλίτσα, Πευκόφυτο, Χρυσή. Συνεχίζουμε Νότια για Πευκόφυτο ακολουθώντας τον δρόμο σε περίπου 5,5Χμ., σε υψόμετρο 1480Μ επάνω σε στροφή συναντάμε διασταύρωση δεξιά μας Δυτικά Δ για Αετομηλίτσα, Λίμνες, (3) και την ακολουθήσουμε για περίπου 5,5 Χμ., ώσπου σε υψόμετρο 1530Μ ξανασυναντάμε τον κύριο δασικό δρόμο (4) που ανεβαίνει από Πευκόφυτο για Λίμνες και Αετομηλίτσα. Συνεχίζουμε στον κεντρικό δασόδρομο και σε 4Χμ., φτάνουμε σε ξέφωτο, με χαρακτηριστική βρύση αριστερά μας μπροστά από βράχο (5). Ήμαστε σε υψόμετρο 1740Μ στην περιοχή «Τρακοσάρα», όπου συμπωματικά έχουν κατασκήνωση βλάχοι από την Θεσπρωτία για το ετήσιο αντάμωμα τους, που θα κορυφωνόταν την άλλη μέρα. Συνεχίζουμε για άλλα 1,4Χμ και φτάνουμε σε υψόμετρο 1740Μ στις αλπικές λίμνες Μουτσάλια (6), κάτω από την σκιά της επιβλητικής κορφής Επάνω Αρένα 2196Μ όπου είναι και το «Αντάμωμα» της παρέας μας.
Φτάνοντας στις λίμνες «Μουτσάλια» διανύσαμε με το αυτοκίνητο 25Χμ απόσταση, και χρειαστήκαμε 1 ώρα από την Γράμουστα.
Προσοχή: η συγκεκριμένη διαδρομή δεν μπορεί να γίνει με συμβατικό αυτοκίνητο.
Εάν θέλουμε την παραπάνω διαδρομή να την κάνουμε με τα πόδια παίρνουμε το καλοσημαδεμένο μονοπάτι που ξεκινάει από Γράμουστα, περνάει από τις βόρειες πλαγιές της «Σκάλας» και από αυχένα όπου και ερείπια από το νοσοκομείο των Ανταρτών, και καταλήγει στο Λιανοτόπι και από εκεί συνεχίζουμε στον δασικό δρόμο. Απόσταση 4,5Χμ, χρόνος 1 έως 1,5 ώρες.
Ημέρα δεύτερη:
11 ΙΟΥΛΙΟY:
Ξεκούραση και απόλαυση του τοπίου. Της θαυμάσιας παρέας μας. Τα θαυμάσια «πουρναρόψαρα» και η «παλιοπροβατίνα» που με τόση τέχνη ετοίμασε ο Χρίστος Τολιόπουλος από την Νεάπολη και παρά την ξαφνική βροχή τα τιμήσαμε δεόντως. Την επίσκεψη μας στο αντάμωμα των βλάχων. Τελικά μια θαυμάσια ημέρα σε έναν θαυμάσιο τόπο με θαυμάσιους ανθρώπους που ο καθένας με τον δικό του τρόπο σέβονται και αγαπούν το βουνό.
Ημέρα τρίτη:
URL 3) Λίμνες Μουτσάλια – Επάνω Αρένα – Αετομηλίτσα.
21 Χάρτης διαδρομής Γράμουστα Λιανοτόπι Μουτσάλια.
22 Η Τρακοσάρα.
23 Η λίμνη Μουτσάλια ή Αρένων.
24 Ο Χρίστος ψήνει τα πουρναρόψαρα και δεν μας προλαβαίνει.
25 Πάντα τέτοια.

[Μήτρου Τάκης]

26 Στο Αντάμωμα.
27 Στο Αντάμωμα.
28 Από την Τρακοσάρα Ο Σούφλικας.
29 Η λίμνη Μουτσάλια ή Αρένων στην σκιά της Επάνω Αρένας.
30 Καλή αντάμωση

[Teobe!]

Δώσεεεεε Γράμοοοοο...!

Καταρχήν ευχαριστώ γιατί μου έφτιαξες την διάθεση και δεύτερον να πω ότι αν κάποιος ξέρει βουνό στην Ελλάδα με τόσο όμορφα και ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΑ αλπικά λιβάδια και μπορεί να το αποδείξει με φωτογραφίες να μας το πει!!! Αυτός θα ήταν ένας καλός διαγωνισμός...

Και όταν λέω λιβάδια εννοώ λιβάδια...όχι τόπο με κοτρώνια και λίγο χορτάρι!

[Μήτρου Τάκης]

Δώσεεεεε Γράμοοοοο...!

Καταρχήν ευχαριστώ γιατί μου έφτιαξες την διάθεση και δεύτερον να πω ότι αν κάποιος ξέρει βουνό στην Ελλάδα με τόσο όμορφα και ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΑ αλπικά λιβάδια και μπορεί να το αποδείξει με φωτογραφίες να μας το πει!!! Αυτός θα ήταν ένας καλός διαγωνισμός...

Και όταν λέω λιβάδια εννοώ λιβάδια...όχι τόπο με κοτρώνια και λίγο χορτάρι!

Γράμο θα έχει και άλλον προσεχώς.
Να μην αδικούμε τις Νότιες πλαγιές του Βόρα και τα οροπέδια του Βέρμιου που μαζι με τον Γράμο μπορούν να μας κάνουν αυτάρκεις σε γαλακτοκομικά και κρέας, αλλα δυστυχώς φροντίζουμε να διώχνουμε και τους τελευταίους κτηνοτρόφους.

[nektaman]

Τάκη στην φώτο 5, τι βλέπουμε στο βάθος ??

[ahiako]

Γράμος και πάλι Γράμος

[Μήτρου Τάκης]

Τάκη στην φώτο 5, τι βλέπουμε στο βάθος ??

Ο Σμόλικας η Τύμφη και η Τραπεζίτσα